ANNE BABALARIN AKILCI OLMAYAN İNANÇLARI ÖLÇEĞİ: ORTAOKULDA ÇOCUKLARI OLAN ANNE BABALAR ÜZERİNDE GEÇERLİK GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

• DOI: 10.17244/eku.29340
• Publication Date: 2013-04-28
• Authors: KAYA, İdris; HAMAMCİ, Zeynep
• Keywords: Eğitim Üzerine Çalışmalar; Akılcı olmayan inançlar;anne-baba;geçerlik ve güvenirlik;ortaokul.; Irrational beliefs;parent;validity and reliability;secondary school.; Studies on Education

Bu araştırmanın amacı; Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi (ADDT) çerçevesinde, anne-babaların akılcıolmayan inançlarını ölçmek için ilkokula devam eden çocuğu olan anne babalar üzerinde geliştirilen Annebabaların Akılcı Olmayan İnançları Ölçeği’nin (ABAOİÖ) ortaokula devam eden çocuğu olan anne babalarüzerinde psikometrik özelliklerinin incelemektir. Araştırmanın örneklemi, ortaokula devam eden çocuğu olan489 (248 anne, 241 baba) anne babadan oluşmaktadır. Çalışmada; araştırmacı tarafından geliştirilenDemografik Bilgi Formu, Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği (AOİÖ) ve Fonksiyonel Olmayan TutumlarÖlçeği (FOTÖ) ile veriler toplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğine yönelik yapılan doğrulayıcı faktör analizsonucunda elde edilen değerlerden, iki faktörlü modelin uyum indekslerinin çocuğu ortaokula devam edenanne babalar için de uygun olduğu görülmüştür. Ölçüt geçerliliği kapsamında yapılan analizlerde ÖlçeğinBeklentiler alt boyutu, FOTÖ ile .33, AOİÖ ile .24; Mükemmeliyetçilik alt boyutunun ise FOTÖ ile .62,AOİÖ ile .45 ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Ölçeğin güvenirlik çalışması kapsamında, Beklentiler altboyutunun test-tekrar test güvenirlik katsayısı .81 ve Cronbach Alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı .85bulunurken, Mükemmeliyetçilik alt boyutunun test-tekrar test güvenirlik katsayısı .71, Cronbach Alfa içtutarlılık güvenirlik katsayısı ise .82 bulunmuştur. Bu bulgular, ABAOİÖ’nün çocuğu ortaokula devam edenanne-babaların çocuk yetiştirme ve anne baba olmaya ilişkin akılcı olmayan inançlarını değerlendirmedegeçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu göstermiştir.<br/>The aim of this study was to assess psychometric properties of Parent Irrational Beliefs Scale on parents having children attending secondary school. The research sample comprised of 489 parents (248 mothers and 241 fathers). A Demographic Data Form prepared by the researchers, Irrational Beliefs Scale (IBS) and Dysfunctional Attitute Scale (DAS) were used in order to obtain data. The results of the confirmatory factor analysis showed that Parent Irrational Beliefs Scale having two-factor including 29-items fit the data well enough. To examine the validity of the scale, the correlations between the scores on the expectations subscale of Parent Irrational Beliefs Scale and Dysfunctional Attitude Scale (DAS) (.33), Irrational Belief Scale (IBS) (.24) were assessed. The perfectionism subscale of Parent Irrational Beliefs Scale was correlated with DAS (.62), and IBS-S (.45). The test-retest correlations were .81 for expectations subscale and .71 for perfectionism subscale respectively. Cronbach Alpha internal consistency coefficients were .85 for expectations subscale and .82 for perfectionism subscale. The results obtained from this study demonstrate that Parent Irrational Beliefs Scale is a valid and reliable for assessing irrational beliefs of parents having children attending secondary school.<br/>