ADLİ GÖRÜŞMECİLERİN İKİNCİL TRAVMATİK STRES, TÜKENMİŞLİK VE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
the way coping with stress
5. Gender equality
Stresle başaçıkma tarzı
Job satisfaction
Adli görüşmeci
Burnout
Secondary traumatic stress
İkincil travmatik stres
16. Peace & justice
Tükenmişlik
Mesleki doyum
Forensic interviewer
3. Good health
DOI:
10.5281/zenodo.6991745
Publication Date:
2022-07-15
AUTHORS (2)
ABSTRACT
Bu araştırmanın amacı, Türkiye’deki Çocuk İzlem Merkezlerinde görev alan adli görüşmecilerin ikincil travmatik stres, tükenmişlik ve mesleki doyum düzeyleri ile ilişkili değişkenlerin saptanmasıdır. Yirmi altı Çocuk İzlem Merkezi’nde aktif hizmet sunan 106 adli görüşmeciden oluşan örneklem grubuna Kişisel ve Mesleki Bilgi Formu, Yardım Çalışanları İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği, Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri uygulanmıştır. Elde edilen veriler; bağımsız örneklemler için t-testi, tek yönlü varyans analizi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis testi, Tukey testi, Games-Howell testi ve Dunn-Bonferroni testi ile değerlendirilmiştir. Tanımlayıcı istatistik bulguları sonucunda, katılımcıların büyük bir oranının çalışma alanına özgü olarak düzenli şekilde süpervizyon desteği almadığı (%90,6) ve aldığı ücreti yeterli bulmadığı (%87,7) tespit edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda mesleki doyum ile yaş, cinsiyet, meslekte çalışma süresi, kişisel travmatik yaşantı geçmişi değişkenleri, tükenmişlik ile yaş, eğitim durumu, vaka tartışmalarında bulunma, yeterli düzeyde fiziksel egzersizde bulunma, düzenli ve sağlıklı beslenme, 30 günde yürütülen adli görüşme sayısı değişkenleri, ikincil travmatik stres ile adli görüşmeci olarak çalışma süresi, yeterli düzeyde fiziksel egzersizde bulunma, düzenli ve sağlıklı beslenme değişkenleri, stresle etkili başaçıkma tarzı ile cinsiyet değişkeni, psikolojik belirti düzeyi ile yaş ve yeterli düzeyde fiziksel egzersizde bulunma değişkenleri arasında anlamlı düzeyde fark olduğu saptanmıştır. Adli görüşmecilerdeki eşduyum yorgunluğuna yönelik olarak koruyucu ve destekleyici hizmetlerin geliştirilmesi, konu ile ilgili yeni çalışmaların yapılması gerekli görülmüştür. The purpose of this study is to determine variables related to secondary traumatic stress, burnout and job satisfaction levels of the professionals who work in Child Advocacy Centers in Turkey. Personal and Vocational Information Form, Scale of Life Quality for Professional Aides, Scale of Stress Coping Styles and Brief List of Symptoms are presented to 106 forensic interviewers who are actively providing services in 26 Child Advocacy Centers. The data obtained were analyzed using t test for independent samples, one-way analysis of variance, Mann Whitney U, Kruskal Wallis, Tukey, Games-Howell and Dunn-Bonferroni tests. Substantial rate of the participants’re (90,6%) not supported with supervision regularly in their working areas, and again substantial percentage of them (87,7%) don’t seem that they’re paid sufficiently. It’s found that there’re meaningful level of effect of age, gender, occupational time, personal traumatic life history variables on job satisfaction; meaningful level of effect of educational status, case discussions, adequate physical exercise, regular and healthy nutrition, the number of judicial interviews conducted in the last 30 days variables on burnout; meaningful level of effect of working time as a forensic interviewer, adequate physical exercise, regular and healthy nutrition variables on secondary traumatic stress; meaningful level of effect of gender variable on the way of coping effectively with stress; meaningful level of effect of age and adequate physical exercise variables on the level of psychological symptoms. It’s observed that it is necessary to improve supportive, protective services for forensic interviewers against compassion fatigue and to conduct.<br/>Bu çalışma Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Adli Psikoloji Anabilim Dalında 2020 yılında kabul edilen "Cinsel İstismar Mağduru Çocukların Adli Görüşmesini Yürüten Profesyonellerin İkincil Travmatik Stres, Tükenmişlik ve Mesleki Doyum Düzeyleri ile İlişkili Değişkenler: Türkiye Örneği" başlıklı doktora tezinin bir kısmından üretilmiştir.<br/>{"references": ["Akg\u00f6z, S., \u00d6z\u00e7ak\u0131r, A., Kan, \u0130., Tombul, \u00d6.B.B.K., Alt\u0131nsoy, S. & Sivrio\u011flu, Y. (2005).Uluda\u011f \u00dcniversitesi Sa\u011fl\u0131k Uygulama ve Ara\u015ft\u0131rma Merkezi'nde \u00c7al\u0131\u015fan Hem\u015firelerin Mesleki Doyumlar\u0131, T\u00fcrkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics Law and History, 13(2):86-96.", "Atan, M. & Teking\u00fcnd\u00fcz, S. (2014). Ambulans \u00c7al\u0131\u015fanlar\u0131n\u0131n (112) T\u00fckenmi\u015flik, Alg\u0131lanan \u0130\u015f Stresi ve \u0130\u015f Tatminlerinin Ki\u015fisel \u00d6zelliklere G\u00f6re \u0130ncelenmesi, E-Journal of New World Sciences Academy, 9(3):54-69.", "Azar, S.T. (2000). Preventing Burnout in Professionals and Paraprofessionals Who Work with Child Abuse and Neglect Cases: a Cognitive Behavioral Approach to Supervision, Journal of Clinical Psychology, 56(5):643-663.", "Baird, S. & Jenkins, S.R. (2003). Vicarious Traumatization, Secondary Traumatic Stress, and Burnout in Sexual Assault and Domestic Violence Agency Staff, Violence and Victims, 18(1):71-86.", "Bas\u0131m, H.N. & \u015ee\u015fen, H. (2006). Mesleki T\u00fckenmi\u015flikte Baz\u0131 Demografik De\u011fi\u015fkenlerin Etkisi: Kamu'da Bir Ara\u015ft\u0131rma, Ege Akademik Bak\u0131\u015f Dergisi, 6(2):15-23.", "Bekta\u015f, M. & Karag\u00f6z, \u015e. (2017). Stresle Ba\u015fa \u00c7\u0131kma Tarzlar\u0131n\u0131n Yaln\u0131zl\u0131\u011fa Etkisi: Meslek Y\u00fcksekokulu \u00d6\u011frencileri \u00d6rne\u011fi, Mehmet Akif Ersoy \u00dcniversitesi Sosyal Bilimler Enstit\u00fcs\u00fc Dergisi, 9(21):342-355.", "Birinci, G.G. & Erden, G. (2016). Yard\u0131m \u00c7al\u0131\u015fanlar\u0131nda \u00dcstlenilmi\u015f Travma, \u0130kincil Travmatik Stres ve T\u00fckenmi\u015fli\u011fin De\u011ferlendirilmesi, T\u00fcrk Psikoloji Dergisi, 31(77):10-26.", "Bonach, K. & Heckert, A. (2012). Predictors of Secondary Traumatic Stress Among Children's Advocacy Center Forensic Interviewers, Journal of Child Sexual Abuse, 21(3):295-314.", "Brady, P.Q. (2017). Crimes Against Caring: Exploring the Risk of Secondary Traumatic Stress, Burnout, and Compassion Satisfaction Among Child Exploitation Investigators, Journal of Police and Criminal Psychology, 32(4):305-318.", "Brady, P.Q., Fansher, A.K. & Zedaker, S.B. (2019). Are Parents at a Higher Risk for Secondary Traumatic Stress? How Interviewing Child Victims Impacts Relationships with Forensic Interviewer's Friends and Family, Child Abuse & Neglect, 88:275-287.", "B\u00fcy\u00fckbodur, \u00c7.A. (2018). \"Sosyal Hizmet Uzmanlar\u0131nda Psikolojik Dayan\u0131kl\u0131l\u0131k ve \u0130kincil Travmatik Stresin \u0130ncelenmesi\", Doktora Tezi, Ankara Y\u0131ld\u0131r\u0131m Beyaz\u0131t \u00dcniversitesi/Sosyal Hizmet B\u00f6l\u00fcm\u00fc, Ankara.", "Cornille, T.A. & Meyers, T.W. (1999). Secondary Traumatic Stress Among Child Protective Service Workers: Prevalence, Severity and Predictive Factors, Traumatology, 5(1):15-31.", "\u00c7ak\u0131ro\u011flu, M. (2018). \"Ceza \u0130nfaz Kurumlar\u0131 ve Denetimli Serbestlik M\u00fcd\u00fcrl\u00fcklerinde G\u00f6rev Yapan Psikologlarda \u0130kincil Travmatik Stresle ile \u0130li\u015fkili Fakt\u00f6rler\", Yay\u0131mlanmam\u0131\u015f Y\u00fcksek Lisans Tezi, Kocaeli \u00dcniversitesi/Sa\u011fl\u0131k Bilimleri Enstit\u00fcs\u00fc, Kocaeli.", "Demirci-Ayg\u00fcn, \u00d6. (2019). \"Kalp-Damar Hastanesi \u00c7al\u0131\u015fanlar\u0131nda G\u00f6r\u00fclen \u0130kincil Travmatizasyon, E\u015f Duyum Yorgunlu\u011fu ve T\u00fckenmi\u015flik Belirtilerinin S\u0131kl\u0131\u011f\u0131 ile Bu Sorunlarla \u0130li\u015fkili Risk ve Koruyucu Fakt\u00f6rler: Siyami Ersek \u00d6rne\u011fi\", Y\u00fcksek Lisans Tezi, \u0130stanbul Bilgi \u00dcniversitesi/Lisans\u00fcst\u00fc Programlar Enstit\u00fcs\u00fc, \u0130stanbul.", "Derogatis, L.R. (1992). The Brief Symptom Inventory-BSI: Administration, Scoring and Procedures Manual-II. Clinical Pscyhometric Research Inc.", "Dunkley, J. & Whelan, T.A. (2006). Vicarious Traumatisation: Current Status and Future Firections, British Journal of Guidance & Counselling, 34(1):107-116.", "Erdener, M. (2019). \"Afet Alan\u0131nda \u00c7al\u0131\u015fan Profesyonellerin Psikolojik Dayan\u0131kl\u0131l\u0131k ve \u0130kincil Travmatik Stres D\u00fczeylerinin \u0130ncelenmesi\", Y\u00fcksek Lisans Tezi, Hacettepe \u00dcniversitesi/Sosyal Bilimler Enstit\u00fcs\u00fc, Ankara.", "Er\u00fck\u00e7\u00fc, G. & Akba\u015f, E. (2013). Ma\u011fdur \u00c7ocuklarla Adli M\u00fclakat Teknikleri, Journal of Society & Social Work, 24(1):199-207.", "Figley, C.R. (1995). \"Compassion Fatigue: Toward a New Understanding of the Costs of Caring\", Secondary Traumatic Stress: Self-care Issues for Clinicians, Researchers, and Educators.", "Figley, C.R. (1999). \"Compassion Fatigue: Toward a New Understanding of the Costs of Caring\" (Ed. B.H. Stamm), Secondary Traumatic Stress: Self-Care Issues for Clinicians, Researchers, & Educators (2nd Ed.), pp. 3-28, Lutherville, MD: Sidran Press.", "G\u00fcrdil, G. (2014). \"\u00dcstlen\u0131\u0307lm\u0131\u0307\u015f Travma ve \u0130\u0307k\u0131\u0307nc\u0131\u0307l Travmat\u0131\u0307k Stres\u0131\u0307n Travmat\u0131\u0307k Ya\u015fant\u0131lara M\u00fcdahale Eden B\u0131\u0307r Grup \u00dczer\u0131\u0307nde Ge\u015ftalt Temas B\u0131\u0307\u00e7\u0131\u0307mler\u0131\u0307 \u00c7er\u00e7eves\u0131\u0307nde De\u011ferlend\u0131\u0307r\u0131\u0307lmes\u0131\u0307\", Doktora Tezi, Ankara \u00dcniversitesi, Ankara.", "Horwitz, M. (1998). Social Worker Trauma: Building Resilience in Child Protection Social Workers, Smith College Studies in Social Work, 68(3):363-377. K\u00e2hil, A. (2016). \"Travmatik Ya\u015fant\u0131lar\u0131 Olan Bireylere Yard\u0131m Davran\u0131\u015f\u0131nda Bulunan Profesyonel ve G\u00f6n\u00fcll\u00fclerin \u0130kincil Travmatik Stres D\u00fczeylerinin \u0130ncelenmesi\", Y\u00fcksek Lisans Tezi, Ufuk \u00dcniversitesi, Ankara.", "Kamu Hastaneleri Genel M\u00fcd\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc (2022). \u00c7ocuk \u0130zlem Merkezi (\u00c7\u0130M) Listesi, 22.05.2022, https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/TR-43119/cocuk-izlem-merkezi-cim-listesi.html", "Killian, K.D. (2008). Helping Till It Hurts? A Multimethod Study of Compassion Fatigue, Burnout, and Self-Care in Clinicians Working with Trauma Survivors, Traumatology, 14(2):32-44.", "Linn, L.S., Yager, J., Cope, D. & Leake, B. (1985). Health Status, Job Satisfaction, Job Stress and Life Satisfaction Among Academic and Clinical Faculty. JAMA, 254(19):2775-2782.", "Manga, \u015e. (2019). \"Adana Aile \u00c7al\u0131\u015fma ve Sosyal Hizmetler \u0130l M\u00fcd\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcne Ba\u011fl\u0131 Kurulu\u015flarda Travma Ma\u011fdurlar\u0131 ile \u00c7al\u0131\u015fanlar\u0131n Kayg\u0131 D\u00fczeyleri ve Ya\u015fam Doyumlar\u0131n\u0131n Sosyodemografik De\u011fi\u015fkenler A\u00e7\u0131s\u0131ndan Ara\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131\", Y\u00fcksek Lisans Tezi, Yak\u0131n Do\u011fu \u00dcniversitesi/Sosyal Bilimler Enstit\u00fcs\u00fc, K\u0131br\u0131s.", "Maslach, C. & Leiter, M.P. (1997). The Truth About Burnout. San Francisco: Jossey-Bass.", "Mccann, I.L. & Pearlman L.A. (1990). Vicarious Traumatization: a Framework for Understanding the Psychological Effects of Working with Victims, Journal of Traumatic Stress, 3(1):131-149.", "Nur, D. (2011). Kamu Hastanelerinde \u00c7al\u0131\u015fan Sa\u011fl\u0131k Personelinde \u0130\u015f Doyumu ve Stres \u0130li\u015fkisi, Klinik Psikiyatri Dergisi, 14(4):230-240.", "Pak, M.D., \u00d6zcan, E. & \u0130\u00e7a\u011fas\u0131o\u011flu, A.\u00c7. (2017). Acil Servis \u00c7al\u0131\u015fanlar\u0131n\u0131n \u0130kincil Travmatik Stres D\u00fczeyi ve Psikolojik Dayan\u0131kl\u0131l\u0131\u011f\u0131, Uluslararas\u0131 Sosyal Ara\u015ft\u0131rmalar Dergisi, 10(52):629-644.", "Perron, B.E. & Hiltz, S.B. (2006). Burnout and Secondary Trauma Among Forensic Interviewers of Abused Children, Child and Adolescent Social Work Journal, 23(2):216-234.", "Piyal, B., \u00c7elen, \u00dc., \u015eahin, N. & Piyal B. (2000). Ankara \u00dcniversitesi T\u0131p Fak\u00fcltesi Hastanesi'nde \u00c7al\u0131\u015fanlar\u0131n \u0130\u015f Doyumu, Ankara \u00dcniversitesi T\u0131p Fak\u00fcltesi Mecmuas\u0131, 53(4):241-250.", "Saakvitne, K.W. (2002). Shared Trauma: The Therapist's Increased Vulnerability. Psychoanalytic Dialogues The International Journal of Relational Perspectives, 12(3):443-449.", "Salston, M. & Figley, C.R. (2003). Secondary Traumatic Stress Effects of Working with Survivors of Criminal Victimization, Journal of Traumatic Stress, 16(2):167-174.", "Schauben, L.J. & Frazier, P.A. (1995). Vicarious Trauma: the Effects on Female Counselors of Working with Sexual Violence Survivors, Psychology of Women Quarterly, 19(1):49-64.", "Sevimli, F. & \u0130\u015fcan, \u00d6.F. (2005). Bireysel ve \u0130\u015f Ortam\u0131na Ait Etkenler A\u00e7\u0131s\u0131ndan \u0130\u015f Doyumu, Ege Akademik Bak\u0131\u015f Dergisi, 5(1):55-64.", "Smart, D., English, A., James, J., Wilson, M., Daratha, K.B. Childers, B. & Magera, C. (2014). Compassion Fatigue and Satisfaction: A Cross Sectional Survey Among US Healthcare Workers, Nursing & Health Sciences, 16(1):3-10.", "Stamm, B.H. (2010). The Concise ProQOL Manual (2nd Ed.). ProQOL.org, Pocatello, ID.", "\u015eahin, N.H. & Durak, A. (1994). K\u0131sa Semptom Envanteri (Bried Symptom Inventory-BSI): T\u00fcrk Gen\u00e7leri \u0130\u00e7in Uyarlanmas\u0131, T\u00fcrk Psikoloji Dergisi, 9(31):44-56.", "\u015eahin, N.H. & Durak, A. (1995). Stresle Ba\u015fa\u00e7\u0131kma Tarzlar\u0131 \u00d6l\u00e7e\u011fi: \u00dcniversite \u00d6\u011frencileri \u0130\u00e7in Uyarlanmas\u0131, T\u00fcrk Psikoloji Dergisi, 10(34):56-73.", "Tansel, B., Tun\u00e7, A. & G\u00fcndo\u011fdu, M. (2015). \u00c7ocuk \u015eube M\u00fcd\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcnde \u00c7al\u0131\u015fan Polis Memurlar\u0131n\u0131n \u0130kincil Travmatik Stres D\u00fczeylerinin \u0130ncelenmesi, Hitit \u00dcniversitesi Sosyal Bilimler Enstit\u00fcs\u00fc Dergisi, 8(2):676-688.", "Taycan, O., Erdo\u011fan, S.T. & \u00c7elik, \u00c7. (2013). Do\u011fu Anadolu B\u00f6lgesi'nde Yer Alan Bir \u0130lde Devlet Hizmet Y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn Hekimler \u00dczerindeki Etkileri ve T\u00fckenmi\u015flik, T\u00fcrk Psikiyatri Dergisi, 24(3):182-191.", "Tehrani, N. (2007). The Cost of Caring-the Impact of Secondary Trauma on Assumptions, Values and Beliefs, Counseling Psychology Quarterly, 20(4):325-339.", "T\u00fcmkaya, S. (2016). \u00d6\u011fretmenlerin T\u00fckenmi\u015flik D\u00fczeyleri ve Kulland\u0131klar\u0131 Ba\u015fa \u00c7\u0131kma Davran\u0131\u015flar\u0131, T\u00fcrk Psikolojik Dan\u0131\u015fma ve Rehberlik Dergisi, 2(11):26-36. T\u00fcrkiye \u0130statistik Kurumu (2020, 21 Temmuz). G\u00fcvenlik Birimine Gelen veya Getirilen \u00c7ocuk \u0130statistikleri, 2015-2019, 22.05.2022, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Guvenlik Birimine-Gelen-veya-GetirilenCocuk-Istatistikleri-2015-2019-33632", "T\u00fcrkiye \u0130statistik Kurumu (2022, 20 Nisan). \u0130statistiklerle \u00c7ocuk, 2021, 23.05.2022, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2021-45633", "Ulukol, B., Kahilogullar\u0131, A., Torunoglu, M.A., Kocak, O.F., Oral, R., Y\u00fcksel, F., Celik, S. & Akdag, R. (2013). \"A New Project; A Structured Child Protection Service in Turkey\", International Congress of Pediatrics, 24-29 A\u011fustos 2013, Australia: Melbourne.", "\u00dcnal, S., Karl\u0131da\u011f, R. & Yolo\u011flu, S. (2001). Hekimlerde T\u00fckenmi\u015flik ve \u0130\u015f Doyumu D\u00fczeylerinin Ya\u015fam Doyumu D\u00fczeyleri ile \u0130li\u015fkisi, Klinik Psikiyatri, 4(2):113-118. World Health Organization (2020, 8 June). Child Maltreatment, 22.05.2022, https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/child-maltreatment", "Ye\u015fil, A. (2010). \"112 Acil Sa\u011fl\u0131k Hizmetlerinde \u00c7al\u0131\u015fan Sa\u011fl\u0131k \u00c7al\u0131\u015fanlar\u0131nda Ruhsal Travma ve \u0130li\u015fkili Sorunlar\u0131n Yayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131\", Y\u00fcksek Lisans Tezi, Kocaeli \u00dcniversitesi/Sa\u011fl\u0131k Bilimleri Enstit\u00fcs\u00fc, Kocaeli.", "Ye\u015fil, A., Aker, A.T. & Sezgin, U. (2009). Hemodiyaliz Tedavisi G\u00f6ren Hastalara Bak\u0131m Veren Ekipte Ruhsal Belirtiler, D\u00fc\u015f\u00fcnen Adam, 22(1-4):9-17.", "Y\u0131lmaz, B., G\u00f6k\u00e7e, G., Karanc\u0131, N., G\u00f6kler, I. & Aker, T. (devam eden \u00e7al\u0131\u015fma). Yard\u0131m \u00c7al\u0131\u015fanlar\u0131 i\u00e7in Ya\u015fam Kalitesi \u00d6l\u00e7e\u011fi-5 (The Profesional Quality of Life Versiyon 5), T\u00fcrk\u00e7e Uyarlama \u00c7al\u0131\u015fmas\u0131. T\u00dcB\u0130TAK Ara\u015ft\u0131rma Projesi.", "Y\u00fcksel, F., Keser, N., Odaba\u015f, E., Kars, G.B., Yurtkulu, F., Da\u015fkafa, F., Arslan, F. & Cayrat,E. (2013). \u00c7ocuk \u0130stismar\u0131 ve \u00c7ocuk \u0130zlem Merkezleri, T\u0131bbi Sosyal Hizmet Dergisi, 12(2):18-23."]}<br/>
SUPPLEMENTAL MATERIAL
Coming soon ....
REFERENCES ()
CITATIONS ()
EXTERNAL LINKS
PlumX Metrics
RECOMMENDATIONS
FAIR ASSESSMENT
Coming soon ....
JUPYTER LAB
Coming soon ....